Achtergrond

Hieronder valt de verslaving en niet de uiteindelijke gevolgen zoals levercirrose (deze komt onder de leveraandoeningen terecht). Het gaat ook alleen om patiënten die vanuit de Zorgverzekering zorg ontvangen. Patiënten met een alcohol- of drugsverslaving die een neurocognitieve stoornis ontwikkelen kunnen daarvoor in de Wlz, psychogeriatrie, terecht komen. Deze patiënten worden onder de aandoening dementie meegenomen. De 12 maanden prevalentie van alcohol- en drugsverslaving wordt geschat op 5,6%, waarvan slechts 7% (66.000) in zorg zit.Ook slechts een klein deel van de patiënten met een verslaving gebruikt medicatie.

Gebruikte zorgstandaarden/richtlijnen of andere informatie over de behandeling

  • NHG-Standaard Problematisch alcoholgebruik3
  • Richtlijn Stoornissen in het gebruik van alcohol4
  • Richtlijn Opiaatverslaving5
  • Richtlijn Drugs (niet-opioïden)6
  • Farmaceutische kostengroepen risicoverevening

Bepaling

DBC medisch specialistische zorg

Code specialisme

Diagnosecode

Omschrijving

329

04

Aan een middel gebonden stoornissen

Extramurale geneesmiddelen

ATC code

Omschrijving/stofnaam

N07BB01

Disulfiram

N07BB03

Acamprosaat

N07BB04

Naltrexon

N07BB05

Nalmefeen

N07BC01

Buprenorfine

N07BC51

Buprenorfine, combinaties

N07BC02

Methadon

N02AA01

Diacetylmorfine

GGZ ZPD

Diagnosecode

Omschrijving

008

Alcohol gebonden

009

Overige middelen

 

Behandeldeel Omschrijving

51

Alcohol - vanaf 250 tot en met 799 minuten

52

Alcohol - vanaf 800 tot en met 1799 minuten

53

Alcohol - vanaf 1800 tot en met 2999 minuten

54

Alcohol - vanaf 3000 tot en met 5999 minuten

139

Alcohol - vanaf 6000 tot en met 11999 minuten

179

Alcohol - vanaf 12000 tot en met 17999 minuten

180

Alcohol - vanaf 18000 minuten

56

Overige aan een middel - vanaf 250 tot en met 799 minuten

181

Overige aan een middel - vanaf 800 tot en met 1799 minuten

059

Overige aan een middel - vanaf 1800 tot en met 2999 minuten

60

Overige aan een middel - vanaf 3000 tot en met 5999 minuten

141

Overige aan een middel - vanaf 6000 tot en met 11999 minuten

182

Overige aan een middel - vanaf 12000 tot en met 17999 minuten

183

Overige aan een middel - vanaf 18000 minuten

Complete patiëntengroep?

3,4 per 1000 verzekerden met een alcohol- of drugsverslaving werd geïdentificeerd met ZPD gegevens: 6% o.b.v. medisch specialistische zorg, 37% o.b.v. farmaceutische zorg, en 75% o.b.v. GGZ. De prevalentie van alcohol (5,0 per 1000 ingeschreven patiënten) en drugsverslaving (4,2 per 1000) in de huisartsenpraktijk ligt een stuk hoger. Waarschijnlijk wordt lang niet iedereen met een verslaving behandeld in de GGZ of met medicatie. De selectie o.b.v. ZPD-gegevens betreft patiënten die onderkennen dat zij een verslaving hebben en patiënten die behandeld willen worden.

Voetnoten

1 De uitdraai van de gegevens is o.b.v. het jaar 2021. Voor 2022 waren er ten tijde van het uitdraai nog geen diagnosegegevens op persoonsniveau beschikbaar.
2 Polman PI, Visser ECM. Verslavingszorg in beeld. Diemen: Zorginstituut Nederland; 2014. volgnr: 2014044907.
3 Boomsma LJ, Drost IM, Larsen IM, Luijkx JJHM, Meerkerk GJ, Valken N, Verduijn M, Burgers JS, Van der Weele GM, Sijbom M. NHG-Standaard Problematisch alcoholgebruik. Versie 4.1, april 2021.
4 Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie. Stoornissen in het gebruik van alcohol. Richtlijnen - Stoornissen in het gebruik van alcohol - Richtlijnendatabase.nl. Bezocht op 20 juli 2023.
5 Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie. Opiaatverslaving. Richtlijnen - Opiaatverslaving - Richtlijnendatabase. Bezocht op 20 juli 2023.
6 Akwa GGZ. Richtlijn Drugs (niet-opioïden): Stoornissen in het gebruik van cannabis, cocaïne, amfetamine, ecstasy, GHB en benzodiazepines. https://www.ggzstandaarden.nl/richtlijnen/stoornissen-in-het-gebruik-van-cannabis-cocaine-amfetamineecstasy-ghb-en-benzodiazepine. Bezocht op 20 juli 2023.