Bepaling Chronische nek- en rugklachten

Achtergrond

Chronische nek- en rugklachten bestaan uit aspecifieke en specifieke klachten in of rond de cervicale en lumbale wervelkolom. Soms wordt ook de thoracale wervelkolom daarbij inbegrepen en is sprake van klachten in of rond de bovenrug. Volgens de KNGF praktijkrichtlijnen gaan acute nekpijn of lage rugpijn vaak vanzelf over, hoewel de kans aanwezig is op restklachten of recidieven.
Veel van de patiënten met chronische nek- en rugklachten zullen geen gebruik maken van medisch specialistische zorg of fysiotherapie. Doordat we geen beschikking hebben over diagnoses in de huisartsenpraktijk zal niet de volledige groep inzichtelijk zijn. Daarnaast staan een groot deel van de chronische nek- en rugklachten niet op de chronische lijst voor fysiotherapie (dan vanaf 21ste behandeling onder Zvw). Voor vergoeding van de kosten van fysiotherapie zijn deze patiënten afhankelijk van een aanvullende zorgverzekeraar. Ook kan een deel van de patiënten deze kosten zelf betalen. Deze laatste categorie wordt niet teruggevonden in de declaratiegegevens.
Het is vaak lastig om vast te stellen welke diagnoses volgens de door ons gebruikte definitie chronisch zijn (≥18 maanden). Indien patiënten met hun klachten bij de medisch specialist komen is het aannemelijker dat deze de klachten langduriger zijn.

Gebruikte zorgstandaarden/richtlijnen of andere informatie over de behandeling

• NHG-standaard Aspecifieke lagerugpijn¹
• NHG-Standaard Lumbosacraal radiculair syndroom²
• KNGF richtlijn lage rugpijn: praktijkrichtlijn³
• KNGF richtlijn Nekpijn: praktijkrichtlijn⁴
• Richtlijn Lumbosacraal Radiculair Syndroom (LRS)⁵

Bepaling

DBC medisch specialistische zorg

Paramedische Zorg

Fysiotherapie/Huidtherapie/oefentherapie

*vanaf 2020 is er een uniforme DCSPH lijst, waarin afgesproken is welke diagnosecodes nog worden gebruikt. Deze diagnose valt daaronder

Complete patiëntengroep?

30,1 per 1000 verzekerden met chronische nek- en rugklachten werd geïdentificeerd o.b.v. ZPD-gegevens: 49,1% o.b.v. medisch specialistische zorg en 58,9% o.b.v. fysiotherapie /oefentherapie/huidtherapie. De prevalentie o.b.v. huisartsenregistraties ligt een stuk hoger: 47,5 per 1000 ingeschreven patiënten¹⁰. Deels komt dit omdat het om acute problemen gaat en wordt het grootste deel van de patiënten waarschijnlijk behandeld in de huisartsenpraktijk. De verwachting is dat de selectie o.b.v. ZPD-gegevens een zwaardere patiëntengroep is.

Voetnoten

¹Bons SCS, Borg MAJP, Van den Donk M, Koes BW, Kuijpers T, Ostelo RWJG, Schaafstra A, Spinnewijn WEM, Verburg-Oorthuizen AFE, Verweij HA. NHG: Utrecht; 2017.
² Schaafstra A, Spinnewijn W, Bons S, Borg M, Koes B, Ostelo R, Spijker-Huiges A, Burgers J, Bouma N, Verburg A. NHG-Standaard Lumbosacraal radiculair syndroom. Huisarts Wet 2015;58(6):308-20
³ dr. N.M. Swart; dr. A.T. Apeldoorn; D. Conijn, MSc; G.A. Meerhoff, MSc; prof. dr. R.W.J.G. Ostelo. KNGF-richtlijn lage rugpijn: praktijkrichtlijn. Koninklijk Nederlands Genootschap voor Fysiotherapie: Amersfoort; 2021.
⁴ Bier JD, Scholten-Peeters GGM, Staal JB, Pool J, van Tulder M, Beekman E, Meerhoff GM, Knoop J, Verhagen AP. KNGF-richtlijn Nekpijn: praktijkrichtlijn. Koninklijk Nederlands Genootschap voor Fysiotherapie: Amersfoort; 2016.
⁵ Nederlandse Vereniging voor Neurologie (NVN). Richtlijn lumbosacraal radiculair syndroom. Richtlijn - Lumbosacraal radiculair syndroom - richtlijnendatabase.nl, bezocht op 17 mei 2021
⁶ Deze diagnose valt onder de rubriek ‘Degeneratieve aandoeningen’.

⁷ Deze diagnose valt onder de rubriek ‘Thoracaal pijnsyndroom’.
⁸ Deze diagnose valt onder de rubriek ‘lumbago/(pseudo)radiculair syndroom’

⁹ Dit is de omschrijving van de DBC. In principe gaat het om C1-C7 i.p.v. C1-C8.

¹⁰ Combinatie van ICPC-codes L83 (syndroom cervicale wervelkolom), L84 (Atrose/spondylose wervelkolom) en L86 (lage-rugpijn met uitstraling)