Achtergrond

Migraine is hoofdpijn die in aanvallen komt. Bij meerdere aanvallen per maand kan ervoor worden gekozen om dagelijkse medicatie te slikken. Dit kunnen bijv. bètablokkers, maar ook een anti-epileptica of candesartan (offlabel) zijn. Patiënten met migraine krijgen als eerste keus medicatie voor migraineprofylaxe propranolol of metoprolol voorgeschreven. Deze bètablokkers hebben een veel bredere indicatie. De dosering van propranolol en metoprolol zit in de range van de dosering voor cardiovasculaire indicaties. Hierdoor is het lastig om deze categorie goed te kunnen schatten. Voor aanvalsmedicatie wordt naast triptanen ook NSAIDs en paracetamol geadviseerd. Omdat veel patiënten in de huisartsenpraktijk worden behandeld of helemaal niet in zorg zijn voor migraine of hoofdpijn, zal er een onderschatting zijn van het aantal patiënten met migraine of hoofdpijn. Veel van de medicatie wordt ook voorgeschreven voor cluster hoofdpijn. Het is niet mogelijk om hier een goed onderscheid te maken. Om deze reden wordt bij de migraine ook de cluster hoofdpijn meegenomen. De specialisme-diagnose codes van medisch specialisten zijn niet altijd specifiek voor cluster hoofdpijn. Om deze reden worden ook de andere type hoofdpijn meegenomen. Dit zijn patiënten die worden verwezen naar een medisch specialist voor hun hoofdpijn, en daardoor is het redelijk aannemelijk dat het hier ook gaat om langdurige hoofdpijn.

Gebruikte zorgstandaarden/richtlijnen of andere informatie over de behandeling

  • NHG-standaard Hoofdpijn1
  • Richtlijn medicamenteuze behandeling migraine en MOH2

Bepaling

DBC medisch specialistische zorg3

Code specialisme

Diagnosecode

Omschrijving

316

3513

Migraine

330

701

Migraine en migraine-varianten

389

11

Hortonse neuralgie / cluster headache

389

12

Spanningshoofdpijn

389

13

Vasculaire hoofdpijn

316

3506

Hoofdpijn (niet-migraineus)

330

711

Spierspanningshoofdpijn

330

799

Overige hoofdpijn

8416

202

Inspanningsgebonden hoofdpijn

Add-on geneesmiddelen medisch specialistische zorg
Tot en met 2016 werden de add-on geneesmiddelen gedeclareerd door middel van een declaratiecode. Vanaf 2017 wordt dit gedeclareerd op artikelcode (KNMP-code). Vanaf 2018 zijn daarbij ook indicaties beschikbaar. Dit betekent dat we t/m 2016 gebruik maken van de declaratiecode, in 2017 van de KNMP-code en vanaf 2018 van de indicaties.

Indicaties

Indicatie ID

Korte omschrijving

000000086

Chronisch migraine bij volwassenen

000000778

Hoofdpijn, Migraine of Chronische hoofdpijn bij volwassenen

Extramurale geneesmiddelen

ATC-code

Omschrijving/Stofnaam

N02CA04

Methysergide

N02CA52

Ergotamine, combinaties excl. psycholeptics 

N02CC01

Sumatriptan

N02CC02

Naratriptan

N02CC03

Zolmitriptan

N02CC04

Rizatriptan

N02CC05

Almotriptan

N02CC06

Eletriptan

N02CC07

Frovatriptan

N02CX01

Pizotifeen

N02CX02

Clonidine

N02CC08

Lasmiditan

N02CD01

Erenumab

N02CD03

Fremanezumab

N02CD02

Galcanezumab

 

Complete patiëntengroep?

Op basis van ZPD gegevens vinden wij een prevalentie van 16,5 per 1000 verzekerden, t.o.v. 16,4 diagnoses van migraine en 0,7 diagnoses van clusterhoofdpijn per 1000 ingeschreven patiënten o.b.v. huisartsenregistraties. 32,5% is geïdentificeerd o.b.v. medisch specialistische zorg, 1,4% o.b.v. add ons en 77,9% o.b.v. farmaceutische zorg. Prevalentiecijfers in het Verenigd Koninkrijk liggen veel hoger (121 per 1000 mensen). Een deel van de patiënten krijgen medicatie (bijv. bètablokker, anti-epilepticum, tricyclisch antidepressivum) die ook voor andere indicaties worden gegeven. Daarnaast zullen veel patiënten niet in beeld zijn van zorgverleners. De selectie betreft waarschijnlijk met name ernstige vormen van migraine/cluster hoofdpijn. Daarnaast zullen patiënten met migraine die de zorg goed weten te vinden ook vaker in beeld zijn, doordat zij waarschijnlijk vaker een triptaan voorgeschreven krijgen.

Voetnoten

1 Bensdorp AJ, Bouma M, Dekker F, Schep-Akkerman AE, Tellegen E, Van der Spruit R, Van Krimpen J, Verburg-Oorthuizen AFE. NHG-Standaard Hoofdpijn Huisarts Wet 2021;57(1):20-31.

2 Medicamenteuze behandeling migraine en MOH. Nederlandse Vereniging voor Neurologie. 17-12-2017.

3 De specialisme-diagnose code 389-13 Vasculaire hoofdpijn wordt niet meegenomen, omdat dit veel breder kan zijn dan migraine. Verder is er ook twijfel of migraine een vasculaire oorsprong heeft.